Yargıtay Tetkik Hakimi Çelik, iç güvenlik paketini eleştirdi

ANKARA - Yargıtay Tetkik Hakimi Adem Çelik, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi’nde yer alan yazısında iç güvenlik paketini eleştirdi. Söz konusu düzenlemelerin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) açısından ileride bazı sorunlara yol açabilecek nitelikte olduğunu kaydeden Çelik, “ Kolluğun silah kullanma yetkisini genişleten düzenlemelerin, izahına çalışılan yaklaşım ve standartlara uymayacağı, zira son günlerde faillerinin veya şüphelilerinin kolluk güçleri olduğu iddia edilen ardı ardına yaşanan ölüm olayları nedeniyle söz konusu yetkilerin, yapılan düzenlemeden sonra kötüye kullanılma ihtimalinin daha da artacağı kanaatindeyiz.” dedi.

Yargıtay Tetkik Hakimi Adem Çelik, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi’nin beşinci sayısında “özgürlük ve güvenlik bağlamında iç güvenlik paketinde yer alan bazı maddelerinin değerlendirilmesi” balıklı bir yazı kaleme aldı. Yazıda iç güvenlik paketinin maddeleri eleştirildi. 27 Mart’ta Meclis’ten geçirilen ve 4 Nisan’da Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından onaylanarak yürürlüğe sokulan iç güvenlik paketinin ilk incelemesi AYM tarafından 22 Nisan’da yapılmıştı. İlk incelemesi yapılan iç güvenlik paketi, esastan karar verilmek için AYM önünde bekliyor.

Çelik’in kaleme aldığı yazıda yer alan bazı ifadeler şöyle: “Yapılan değişiklik sonucu keyfi uygulamalar neticesinde özel hayatın gizliliği ve kişi dokunulmazlığı ihlal edilebilecektir. Arama koruma tedbiri, daha önce de ifade edildiği üzere, özel yaşamın gizliliği gibi belli temel haklara ağır müdahalede bulunulmasını gerektirir niteliktedir. Bu yönüyle arama işlemi ile birey menfaati doğrudan zarara uğramaktadır. Tüm koruma tedbirleri gibi arama da, sadece masumiyet karinesi nedeniyle biçimsel olarak suçsuz olan kimselere değil; kimi zaman gerçekten suçsuz olanlara da uygulanabilecek ve ağır ihlallere yol açabilecek niteliktedir. Bu nedenle, çatışan birey-kamu menfaatleri arasında denge kurabilmek ve birey bakımından teminat oluşturmak üzere anayasalar ve kanunlarca ancak belli şartlara bağlı olarak uygulanabilir kılınmıştır.

“YAPILAN DÜZENLEMEDEN SONRA KÖTÜYE KULLANILMA İHTİMALİNİN DAHA DA ARTACAĞI KANAATİNDEYİZ”

Yapılan bu açıklamalar ve değerlendirmeler ışığında, kolluğun silah kullanma yetkisini genişleten düzenlemelerin, izahına çalışılan yaklaşım ve standartlara uymayacağı, zira son günlerde faillerinin veya şüphelilerinin kolluk güçleri olduğu iddia edilen ardı ardına yaşanan ölüm olayları nedeniyle söz konusu yetkilerin, yapılan düzenlemeden sonra kötüye kullanılma ihtimalinin daha da artacağı kanaatindeyiz.

“AİHS AÇISINDAN İLERİDE BAZI SORUNLARA YOL AÇABİLECEK NİTELİKTEDİR”

Gelinen noktada İç Güvenlik Paketi diye adlandırılan 6638 sayılı kanun kapsamında yer alan ve bu çalışmanın konusu yapılan düzenlemeler, başta Anayasada yer alan temel ilkeler olmak üzere ülkemiz tarafından imzalanıp onaylanan insan haklarına ilişkin bazı uluslararası sözleşmeler ve özellikle de AİHS açısından ileride bazı sorunlara yol açabilecek niteliktedir. AB çeşitli sözleşme ve uzlaşı metinleriyle ortaya konulmuş bazı temel değerler üzerine inşa edilmiş bir yapıdır. Her ne kadar birlik tarafından ceza hukuku alanında üye ülkelerin iç hukuk düzenlemelerine karışılmayarak düzenleme serbestisi tanınmış ise de üye ülkelerin düzenleme yaparken bu temel değer ve beklentileri göz önünde bulundurması gerekmektedir.

“KEYFİLİĞE VE GÜCÜN KÖTÜYE KULLANIMINA NEDEN OLMAYACAK ORANDA KOLLUK GÖREVLİLERİNE ARAMA VE SİLAH KULLANMA YETKİSİ VERİLMELİDİR”

Söz konusu değerler, AB Antlaşması’nın yanı sıra tüm üye devletlerin taraf olduğu AİHS ile detaylandırılmıştır. Dolayısıyla, üye devletler ve AB kurumları AİHS standartlarını karşılamakla mükelleftir. Ülkemiz de AB’ye aday, AİHS’ye taraf bir devlet olarak aynı sorumluluğu taşımaktadır. Sonuç olarak, kanun koyucu tarafından yapılan ve yapılacak olan düzenlemelerde, uluslararası hukuk kuralları ve özellikle AİHM içtihatları da dikkate alınarak, kamu düzeninin sağlanması ve bu bağlamda suçla mücadele edilebilmesi için, keyfiliğe ve gücün kötüye kullanımına neden olmayacak oranda kolluk görevlilerine arama ve silah kullanma yetkisi verilmelidir.”
CİHAN