483 yıllık 'binbir hatim' başladı

ERZURUM - Erzurum'da yaklaşık 500 yıldır devam eden 'binbir hatim', Ulu Camii başta olmak üzere il genelindeki 38 camide başladı.

Erzurum'da 482 yıldır kesintisiz binbir hatim okunuyor. Erzurum il genelindeki camilerde ve vatandaşlar evlerinde Kur'an-ı Kerim'i hatmediyor. Yavuz Sultan Selim döneminde Erzurum'da yaşayan Pir Ali Baba isimli zat tarafından başlatılan binbir hatim, Erzurum'un Rus işgali döneminde 4 yıl kadar kesintiye uğramış. Daha sonra tekrar başlatılan binbir hatim yılın son 15 günü ile bir sonraki yılın ilk 15 gününde okunuyor. Geçen yıl Erzurum il genelinde din görevlileri ve vatandaşlar 28 bin 477 hatim okumuştu. Ayrıca okunan 272 tefsirin de duası yapılmıştı.

İl Müftüvekili Celal Büyük binbir hatimin Yavuz Sultan Selim döneminden bu yana Erzurum'da okunduğunu ifade etti. Arslan, il genelindeki 100 camide binbir hatim geleneğinin başlatıldığını kaydetti. Arslan, hatimlerin duasının 15- 16 Ocak günlerinde yapılacağına işaret ederek, "Binbir hatim yaklaşık 500 yıldır okunuyor. Her geçen yıl hatim okuyan kişi ve hatim sayısının artış göstermesi bizleri mutlu ediyor. Geçen yıl 17 bin hatim okunmuştu bu yıl 20 binin üzerinde hatim okunmasını bekliyoruz. Vatandaşların yoğun ilgi göstermesi nedeniyle hatim duasını erkek ve bayanlara olmak üzere ayrı ayrı yapacağız." dedi.

Binbir hatimin bu yıl 483'üncüsü okunuyor. Erzurum'un üç merkez ilçesindeki 38 camide gerçekleştirilecek hatimler şu camilerde okunacak:

Yakutiye ilçesi: Kadana Camii, Çırçır Camii, Şerefiye Camii, İlhamiye Camii, Kardeşler Camii, Dervişağa Camii, Yukarı Mumcu Camii, Dere Mahalle Camii, Hilalkent Camii, Veysel Karani Camii, Dumlu Merkez Camii, Ayazpaş Camii, Nişancı Camii, Cennetzade Camii.

Palandöken ilçesi: Abuşoğlu Camii, Babadereli Ahmet Efendi Camii, Hapipbaba Camii, Cemaliye Camii, Ebu İshak Camii, Güneş Camii, Hacı Ahmet Baba Camii, Hacı Salih Efendi Camii, Hacı Osman Efendi Camii, Hz. Osman Camii, Hacı Selim Efendi Camii, Palandöken Camii, Saime Hatun Camii, Selimiye Camii, Solakzade Camii, Suat Aslan Camii, Toki Camii, Yıldız Camii, Köşk Camii, Ramiz Efendi Camii.

Aziziye ilçesi: Merkez Çarşı Camii, Hz. Ebubekir Camii, Dadaşkent Merkez Camii.

BİNBİR HATİM GELENEĞİ

Binbir hatim geleneği, İbrahim Hakkı Konyalı’nın ‘Abideleri ve kitabeleri ile Erzurum Tarihi’ isimli eserine göre 1500’lü yıllarda yaşayan Pir Ali Baba tarafından başlatılmıştır. Pir Ali Baba’nın yaşadığı dönem Yavuz Sultan Selim ve oğlu Kanuni Sultan Süleyman’ın Osmanlı padişahı olduğu yıllara denk gelmektedir. Bu dönem Osmanlı Devleti’nin yükselme ve gelişme yıllarıdır. Bu yıllar aynı zamanda ilim, sanat ve edebiyat alanında büyük gelişmeler olduğu ve günümüze kadar gelen kalıcı eserlerin meydana geldiği yıllardır.

Bu ortamda yetişen Pir Ali Baba, âlim, fazıl, zahid bir mübarek zat olup o devrin büyük zenginlerindendir. Duzcu (Tuzcu) köyünde mutasarrıflık yapan Ali Baba “Eğer her yıl 1001 hatim okursanız Allah-u Teâlâ bu memleketi hususiyetle zelzeleden korur.” diyerek sahibi bulunduğu 8 köyden 4’ünün gelirini tamamen (meşayih ve ulemadan olan evlatları nezaretinde) Erzurum’da yılda bir defa okunmasını ihdas ettiği 'Binbir hatim’e vakfetmiş ve bu hatimler o günden sonra Erzurum’da sürekli okutularak, Birinci Cihan Harbi yıllarına kadar devam etmiştir.

O yıllarda meydana gelen bazı aksamalarla okutulamayan binbir hatim, bir süre sonra Erzurum Müftüsü Hacı Muhammed Sadık Solakzade ve o zamanın Erzurum milletvekillerinden Mühirzade Asım Efendi ile Zihni Bey'ler tarafından yeniden okutulmasını temin için Mustafa Kemal Paşa’dan izin alınarak devam etmiş ve günümüze kadar gelmiştir.

Pir Ali Baba’nın mezarı Erzurum Palandöken ilçesine bağlı Tepeköy Mahallesi ile Tuzcu Mahallesi arasında Erzurum Ovası'na nazır kendi adını taşıyan Pir Ali Baba Tepesi üzerinde bulunmaktadır.
CİHAN