Hamilelik Döneminde Babalar Annelerle Aynı Sorunları Yaşıyor

Kimi baba adaylarında da gebelikte yaşanan duygu halleri ve fiziksel değişimler gözlemlenebiliyor. Kuvad belirtisi olarak adlandırılan bu vaziyet, seyrek de olsa diğer aile azalarında ve çocuklarda da görülebiliyor. Academic Hospital’dan Psikiyatri Uzmanı Uzm. Dr. Duygu Biçer, Kuvad belirtisi ile ilgili bilinmesi gerekenleri anlatıyor.

 

BABALAR DA GEBELİK BELİRTİSİ YAŞAR

 

Kuvad (couvade) belirtisi, baba adaylarının gebe eşlerinin gebelikleri süresince, doğum esnasında veyahut her iki dönemde ansızın çeşitli fiziksel belirtilere yakalandıkları bir bozukluktur. Sözcük, Fransız Bask dilinde kuluçkaya yatmak, yumurtadan çıkmak mananına gelen couver kelimesinden türetilmiştir. Bu terim, endüstrileşmemiş kültürlerin birçoğunun fertleri tarafından gerçekleştirilen enteresan bir ritüeli tanımlar. Bu anane, doğum esnasında babanın yatağa yatması, oruç tutması veya belli yiyeceklerden uzak durması, doğum sancılarını taklit etmesi ve ekseriyetle doğurmakta olan kadınlara gösterilen alakanın ona da gösterilmesinden oluşan durumlardır. Sanıldığından daha yaygın Yapılan çalışmalar kuvad belirtisinin yaygınlığının yüzde 11-65 arasında olduğu neticenini veriyor. Kişilerin hayatlarını etkilemeyecek düzeydeki belirtiler de katıldığında oran daha da yükselirken, ortaya çıkan veriler durumun hiç de ender olmadığını gösteriyor. Belirtiler en çok gebeliğin son 3, bilhassa son 1 ayında daha sık görülüyor. Örnek olarak; 267 baba adayının üzerinde çalışma yapan Lipkin ve Lamb (1982), yüzde 22’sinin eşlerinin gebelikleri sırasında mide ve bağırsaklarla alakalı (gastrointestinal) yakınmalara tıbbi yardım aradıklarını tespit etmiştir. Lipkin ve Lamb bu araştırmalara göre, gebeliğin 6 ay öncesinde ve doğumun 6 ay sonrasında baba adaylarında bu yakınmaların hiçbirinin bulunmadığını belirlemiştir. Erkeğin babasıyla geçirdiği küçüklük dönemi ehemmiyetli Yapılan çalışmaların neticelerine göre kaygılı bir yapıya sahip, siyah ırka üye ve sosyoekonomik vaziyeti düşük baba adaylarında kuvad belirtinine daha sık rastlandığı görülmüştür. Kuvad belirtisinin altında yatan diğer toplumsal ve duygusal nedenler incelendiğinde ise, baba adayının küçük yaşta babası tarafından ayrılınmış olması, tasarı dışı gebelik, düşük eğitim düzeyi, ekonomik garanti eksikliği, etnik-dinsel kimlik ve evlilikte geçimsizlik gibi etmenler tespit etmiştir. Ayrı olarak annelerine çok bağlı ve ilk cinsel ilişkilerini 18 yaşından sonra yaşamış erkeklerde de kuvad belirtisinin daha sık görüldüğü ortaya çıkmıştır. Belirtilerin vakiti değişkenlik gösterebilir Baba adayları üzerindeki kuvad semptomları gebeliğin takriben 3. ayından itibaren rastgele bir vakitte ortaya çıkabilir. Çok nadir olarak belirtiler, kişi eşinin gebe olduğunu fark etmeden önce ortaya çıkar. Semptomlar, başlangıçtan itibaren gittikçe düşme eğilimindedir ancak çoğunlukla son 3 ayda, doğumdan hemen önce veya doğum esnasında ikinci bir yükselişe uğrayabilir. Olguların takriben üçte biri oranındaki belirtiler, doğum sancıları başlamadan ortadan kalkar. Lakin bazen tam bitti sanıldığı sırada belirtiler tekrar nüksedebilir. Diğer üçte birinde, bebek doğar doğmaz semptomsuz hale gelir. Geri kalanlardaysa belirtiler birkaç gün daha sürebilir. Ayrı olarak kuvad belirtisinin fiziksel belirtilerine kaygı da eşlik edebilir. Tesirleri yalnızca psikolojik değil Belirtinin en sık görülen belirtileri gastrointestinal bozukluklardır. Bunlar; iştahsızlık, diş ağrısı, bulantı ve kusma (özellikle sabah kusmaları), hazımsızlık, tanımlanamayan karın ağrısı, kabızlık veya ishaldir. Çöküntü, gerginlik, uykusuzluk, sinirlilik, huzursuzluk, zayıf düşme ve baş ağrıları gibi belirtiler ise psikiyatrik semptomlardır. Ayrı olarak ara ara gebelikteki gibi aşerme ve nadir de olsa karında şişme gibi durumlar da görülebilir. Kuvad belirtisinin sebepleri, hem psikodinamik hem de biyolojik tabanda araştırılsa da ortaya çıkış sebepleri daha tam manasıyla aydınlatılamamıştır. Psikodinamik ilkeler bağlamında, baba adayının bilinçdışı doğuma imrenme, anne adayıyla aynım, babalığa ait karışık duygular hayata, saklı eşcinsellik, fetüsü rakip olarak idrak etme gibi faktörler üzerinde de durulur. Destekleyici psikoterapi ile iyileşme olası Kuvad belirtinine tutulanların çoğuna rehabilitasyon gerekmez. Bunun sebebi ise olguların çoğunun durum fark edilmeden spontane geçmesidir. Ayrı olarak kuvad belirtisi yaşayanların çok azı psikiyatriste yönlendirilir. Bu tanıyı alan kişide, kaygıyı azaltmayı amaçlayan açıklama ve destekleyici psikoterapi deşarj olma sağlayabilir. Son olarak kuvad belirtisinin seyri genel olarak iyidir. Gelecek gebeliklerde durum tekrarlayabilse de, buna net gözüyle bakılmaz. Şayet baba adayında eşin bir sonraki gebeliklerinde bu belirtiye ait bulgular görülüyorsa zaman kaybetmeden bir uzmana müracaat edilmelidir.