Hukukçular UNESCO'ya başvurdu Sur'da dünya mirasına hunharca saldırı yapılıyor

DİYARBAKIR - Diyarbakır’ın tarihi Sur ilçesinde Tahir Elçi’nin önünde öldürüldüğü Dört Ayaklı Minare, Kurşunlu Camii, Surp Giragos Kilisesi ve Paşa Hamamı başta olmak üzere çok sayıda tarihi yapının zarar görmesi hukukçuları harekete geçirdi. Diyarbakır Barosu ile Mezopotamya Hukukçular Derneği üyesi avukatlar UNESCO’ya başvurdu. Başvuru dilekçesinde, Diyarbakır’da dünya mirası listesine alınan tarihi sur ile surların içindeki tarihi yapılara hunharca saldırı yapıldığı belirtildi.

Diyarbakır Barosu Başkan Yardımcısı Ahmet Özmen, Mezopotamya Hukukçular Derneği Eş Başkanları Gülşen Özbek ile Serhat Eren’in imzasıyla Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu Başkanlığı'na (UNESCO) gönderilen dilekçede, şu ifadelere yer verildi: “3’üncü yüzyıldan günümüze değin Kürt, Ermeni, Süryani, Arap, Yahudi gibi birçok milletin ve dinin ortak dokusu ile yapılmış, günümüze miras kalmış Diyarbakır Surları, sur içinde kalan onlarca cami, kilise, medrese, kervan gibi yapılar 06 Eylül 2015 tarihinden başlayarak aralıklar ile hala devam eden Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı'na bağlı Diyarbakır Valiliği tarafından verilen sokağa çıkma yasağı kararları ardından havadan ve karadan ağır silahlar ile hedef alınmaktadır. Sur ilçesinde farklı tarihlerde ilan edilen sokağa çıkma yasakları içerisinde oluşan çatışmalı ortamda Kültürel Miras alanı olan bu bölgede tarihi yapı ve doku yanma, kurşunlanma, ağır silahların hedefi olma suretiyle yok edilmektedir.
Yangının meydana geldiği yapılara itfaiye araçlarının müdahalesi güvenlik gerekçesiyle kolluk güçleri tarafından engellenmektedir. Bu hususta belediye itfaiye görevlilerinin tutanakları tarafımızca tespit edilmiştir.”

'ACİL SAHİP ÇIKMA ÇAĞRISI YAPIYORUZ'

Dilekçede tarihi yapılardaki hasarlar tek tek anlatılırken, şöyle denildi: “Çatışmalı sürecin devam ettiği günlerde Şeyh Mutahhar Camisi'ne ait Dört Ayaklı Minareye adını veren taş sütunların (ayak) isabet alınarak ağır hasar görmüştür. Minareye yoğun ağır silah ateşine bağlı doku kayıpları olduğu kurumumuz tarafından tespit edilmiştir. Çatışmalı ortamın hüküm sürdüğü Suriçi bölgesinde sokağa çıkma yasakları hala devam etmektedir. Bu ortamda Paşa Hamamı'nda yangın başlatıcı silahların kullanılmasına bağlı yangın çıkmıştır. Yasağın devam ettiği aynı bölgede Fatih Paşa Mahallesi'nde yer alan ve daha önceki çatışma ortamından da hasar görmüş Kurşunlu Camii'nin de yanmakta olduğunu bilgisi basına yansıyan fotoğraflardan ve videolardan elde edilmiştir. Çatışmalı ortam nedeniyle Ermeni Kilisesi, Surp Gıragos Kilise dış cephesinin kurşunladığı, ince işlemelerin tahrip edildiği tespit edilmiştir. 06 Eylül 2015 tarihinden bu yana belirli aralıklar ile verilen sokağa çıkma yasakları kararları ile başlayan çatışmalı ortamından kaynaklı dünya mirası olan Surlar'a hunharca saldırı gerçekleşmektedir. Hukuk örgütleri olarak yukarıda da belirttiğimiz üzere sokağa çıkma yasakları nedeniyle tahribata uğrayan alanlara gidip tespit yapamamaktayız.

Sadece bizlerin değil gelecek nesillerin de görmeye, dokunmaya hakkı olduğu Diyarbakır Surları ve suriçi yapılarını korumak insanlığın en temel sorumluluklarındandır. Dünya Kültür Mirası listesine alınarak koruma atına alınan Diyarbakır Surlarına, Suriçi tarihi yapısına ve halkına, dönüşü imkansız aşamaya gelmeden acil sahip çıkma çağırısında buluyoruz.” CİHAN